prof. dr hab. Maciej Rak
Tytuł profesora (30 III 2022): „Jan Karłowicz w świetle materiałów archiwalnych. Dialektologia, etnolingwistyka i lituanistyka”, „Biblioteka LingVariów”, t. 30, Kraków 2021.
Habilitacja (2015): „Kulturemy podhalańskie”, „Biblioteka LingVariów”, t. 19, Kraków 2015. Komisja habilitacyjna podjęła decyzję o wyróżnieniu habilitanta, otrzymał również Nagrodę Prezesa Rady Ministrów za tę właśnie książkę.
Doktorat (2006): „Językowy obraz zwierząt w animalistycznej frazeologii gwar Gór Świętokrzyskich i Podtatrza na tle kultury ludowej”, Wydział Polonistyki UJ; promotor – prof. dr hab. J. Kąś.
Magisterium (2004): „Słownik frazeologiczny gwary Dębna w Górach Świętokrzyskich”, Instytut Filologii Polskiej Wydziału Filologicznego UJ; promotor – prof. dr hab. J. Kąś.
W Katerze Historii Języka i Dialektologii pracuje od 2007 r. Interesuje się dialektologią i etnolingwistyką, a w szczególności frazeologią gwarową, gwarami Podtatrza, aksjolingwistyką gwarową, historią dialektologii i ludoznawstwa.
Audycje Radia Kraków z wypowiedziami naukowymi >>
Wykłady gościnne:
- Uniwersytet Humboldtów w Berlinie (2012, 2018),
- Moskiewski Uniwersytet Państwowy im. M.W. Łomonosowa (2020),
- Petersburski Uniwersytet Państwowy (2014, 2016, 2017, 2018, 2019),
- Kijowski Uniwersytet Narodowy im. Tarasa Szewczenki (2016),
- Uniwersytet Trewirski (2016, 2018, 2021, 2023),
- Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki (2017, 2018, 2019),
- Uniwersytet Wileński (2019, 2022),
- Uniwersytet Ottona von Guerickego w Magdeburgu (2010).
Nagrody, wyróżnienia i odznaczenia:
- Nagroda Prezesa Rady Ministrów za wysoko ocenione osiągnięcia będące podstawą nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego (2017);
- Nagroda Rektora UJ „za szczególne osiągnięcia w pracy naukowej" (2008, 2012, 2016, 2019, 2022, 2023);
- Nagroda Rektora UJ zespołowa III stopnia za osiągnięcia naukowe (2018);
- Nagroda honorowa Komitetu Językoznawstwa PAN za wybitne osiągniecie naukowe dla zespołu autorskiego za pracę Powiedziane po krakowsku. Słownik regionalizmów krakowskich (2018);
- Stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (2008, 2009);
- Nagroda Rektora PPWSZ „za rzetelne i sumienne wykonywanie obowiązków zawodowych" (2005, 2006, 2007, 2010, 2011);
- Brązowy medal za długoletnią służbę (2020 r.).
Członkostwo:
- Komitet Językoznawstwa PAN (2020–2023; 2024–2027);
- Komitet Słowianoznawstwa PAN ( 2024–2027);
- Komisja Frazeologiczna przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów (od 2018);
- Komisja Frazeologiczna (od 2006 r.) Komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk; w kadencji 2020–2023 wiceprzewodniczący Komisji;
- Komisja Etnolingwistyczna (od 2008 r.) KJ PAN;
- Komisja Dialektologiczna (od 2016 r.) KJ PAN;
- Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego (od 2005 r.);
- Polskie Towarzystwo Językoznawcze (od 2007 r.);
- Polskie Towarzystwo Ludoznawcze (od 2015 r.);
- Rada Naukowa Związku Podhalan (od 2018 r.);
- Komisja Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, Oddział w Krakowie (od 2022 r.).
Praca w redakcjach czasopism naukowych i radach naukowych serii wydawniczych:
- „LingVaria. Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ”: od 2010 r. redaktor działów: Dialektologia i Etnolingwistycznego; od 2017 r. zastępca redaktora naczelnego; od 12 XII 2018 r. redaktor naczelny; http://www.lingvaria.polonistyka.uj.edu.pl/redakcja; https://journals.akademicka.pl/lv/about/editorialTeam;
- „Записки з українського мовознавства" (Odessa, Ukraina) (od 2020 r.) - członek kolegium redakcyjnego; http://zum.onu.edu.ua/about/editorialPolicies#custom-0;
- „Науковий вісник Ужгородського університету. Серія ФІЛОЛОГІЯ” (Użhorod, Ukraina) (od 2020 r.) – członek kolegium redakcyjnego; http://visnyk-philology.uzhnu.edu.ua/about/editorialTeam;
- Rada naukowa czasopisma Bendrinė kalba (Wilno);
- Redaktor serii "Biblioteka LingVariów";
- Członek rady naukowej serii "Studia polsko-litewskie";
- Rada redakcyjna "Studia Slavica" (Uniwersytet Ostrawski, Czechy);
- „Almanach Nowotarski” (2017-2019) – członek redakcji.
Sekretarzowanie
1. Komisja Językoznawstwa Oddziału PAN w Krakowie (od 2023 r.).
2. Oddział Krakowski Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego (2011–2022).
3. „LingVaria. Półrocznika Wydziału Polonistyki UJ” (2011–2017).
Projekty naukowe (koordynator merytoryczny):
- Wiśniowsko godka – projekt Narodowego Centrum Kultury realizowany przez GOKiS w Wiśniowej i Wydział Polonistyki UJ, od IV 2017 do XI 2017 r.
- Wiśniowsko godka. Językowe dziedzictwo Wiśniowej – projekt Narodowego Centrum Kultury realizowany przez GOKiS w Wiśniowej i Wydział Polonistyki UJ, od IV 2018 do XI 2018 r.
- Na Przykopie i Zaborku. Mikrotoponimia gminy Rzewnie – projekt Narodowego Centrum Kultury realizowany przez GCK w Rzewniu i Wydział Polonistyki UJ, od 20 V 2019 do 14 X 2019 roku.
Działalność organizacyjna:
- Współorganizator sześciu międzynarodowych konferencji naukowych, uczestnik konferencji w Polsce i za granicą (Berlin x 3, Grodno, Jekaterynburg x 2, Lwów x 3, Kijów, Moskwa, Petersburg x 5, Praga, Riepino, Suczawa x 2, Trewir, Użhorod, Wilno x 3);
- Opiekun Sekcji Dialektologicznej Koła Naukowego Studentów Językoznawców UJ im. Mieczysława Karasia. Uczestnik wielu wyjazdów dialektologicznych.
Doktoranci:
- Olga Radziszewska, Leksyka powieści polskiej w pierwszym trzydziestoleciu XIX wieku.
- Paulina Karpeta, Wierzenia i zwyczaje utrwalone we frazematyce gwarowej pogranicza małopolsko-mazowieckiego (na przykładzie wsi Łazy oraz miejscowości okolicznych w powiecie szydłowieckim).
- Giuliano Gajetti, Perun, the Slavic God of Thunder in Circum-Baltic Mythology. An Ethnolinguistic analysis.
- Monika Brytan-Ciepielak, Kliszczacy – język i tożsamość.
- Jakub Skałka, Kulturemy cieszyńskie.
Wypromowani doktorzy:
- Martin Haim Edelist, Ergatywność i jej przejawy w języku polski (obrona 13 VII 2022 r.).
- Katarzyna Bolęba-Bocheńska, Językowo-kulturowy obraz świata utrwalony we frazematyce z komponentem roślinnym (na materiale gwar polskich) (obrona 26 X 2022 r.).
Recenzje w przewodach doktorskich:
O. Kielak (2018), A. Świerk (2018), M. Hartenberger (2019), M. Grupa-Dolińska (2020), M. Duda (2023).
Recenzje w przewodach habilitacyjnych:
G. Dziamska-Lenart (2019).
Recenzja autorstwa prof. Swietłany M. Tołstojowej
REC_Толстая_M_Rak_Jan_Karłowicz